Stanisław Skoczylas to postać, która niewątpliwie zapisała się w historii polskiej nauki i techniki. Urodził się 1 marca 1875 roku w Wieliczce, a swoje życie zakończył 8 stycznia 1968 roku w Welwyn Garden City. Był wybitnym inżynierem górnikiem oraz hutnikiem, a także profesorem zwyczajnym.
Jako rektor AGH w Krakowie, odegrał kluczową rolę w rozwijaniu polskiego szkolnictwa wyższego w dziedzinie górnictwa i hutnictwa. Warto również podkreślić, że był profesorem na polskich uczelniach w Londynie, co świadczy o jego międzynarodowym zasięgu oraz wkładzie w naukę. Dodatkowo, Skoczylas pełnił funkcję senatora w II Rzeczypospolitej, co potwierdza jego znaczenie w polskim życiu publicznym.
Życiorys
Stanisław Skoczylas, wykształcony inżynier, rozpoczął swoją karierę akademicką, studiując górnictwo i hutnictwo w Akademii Górniczej w Leoben, znajdującej się w Austrii. Po zakończeniu studiów, zdobytą wiedzę praktyczną wykorzystał w pracy w różnych kopalniach soli i węgla, gdzie pełnił rolę inżyniera maszyn i warsztatów, w tym w Wieliczce w 1907 roku.
Następnie, w 1909 roku, objął stanowisko inspektora budowy maszyn salinarnych w Lwowie. Jego kariera zawodowa rozwijała się w dynamiczny sposób; w 1911 roku był kierownikiem budowy elektrycznej centrali oraz warzelni próżniowej również w Wieliczce. W tym samym okresie pełnił także funkcję referenta w Ministerstwie Skarbu w Wiedniu oraz kierownika Departamentu ds. salin Dyrekcji Skarbu w Lwowie, gdzie pracował aż do 1915 roku.
W 1918 roku Skoczylas został mianowany Dyrektorem Salin w Krakowie, a rok później awansował na dyrektora Państwowych Zakładów Salinarnych w Małopolsce. Przez długi czas, od października 1923 roku, był związany z Akademią Górniczą w Krakowie, gdzie pracował do wybuchu II wojny światowej. W 1924 roku objął tytuł profesora zwyczajnego oraz kierownictwo Katedry Maszyn Górniczych, co potwierdzało jego znaczącą pozycję w środowisku akademickim. W latach 1924–1926 piastował urząd dziekana Wydziału Górniczego, a także pełnił funkcję prorektora w kadencjach 1927/1928 oraz 1930/1931. W latach 1928–1930 był rektorem tej uczelni.
W dodatku, w latach 1933–1935, Skoczylas sprawował funkcję wiceprezydenta miasta Krakowa. Był zaangażowany politycznie jako członek BBWR, a później OZN. W 1930 roku wybrano go senatorem III kadencji, gdzie aktywnie pracował do 1935 roku. Po tym czasie, ponownie został senatorem V kadencji z województwa krakowskiego, gdzie współpracował w komisjach budżetowej, oświatowej oraz prawniczej.
W starości, po wybuchu II wojny światowej, Skoczylas emigrował do Anglii, gdzie wspierał polskich studentów, organizując dla nich możliwość studiowania w tamtym czasie oraz wykładając w Polish University College w Londynie. Był jednym z założycieli Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie. Na emeryturę przeszedł w 1966 roku, mając 91 lat. Jego życie zakończyło się, a Stawisław Skoczylas został pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Ordery i odznaczenia
Stanisław Skoczylas otrzymał szereg wyróżnień, które stanowią dowód jego zasług i znaczenia w historii. Wśród najważniejszych odznaczeń znajdują się:
- Order Odrodzenia Polski,
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę (maj 1938),
- Srebrny Medal za Długoletnią Służbę (listopad 1938).
Życie prywatne
Stanisław Skoczylas był synem Franciszka, który pracował w kopalni soli, oraz Józefiny z rodu Widomskich. W 1901 roku ożenił się z Anną Zechenter, a ich życie razem zaowocowało trzem córkami: Kamilą, Anną oraz Jadwigą.
Warto wspomnieć, że Kamila Skoczylas-Ciszewska, jedna z córek, osiągnęła znaczące sukcesy w swojej dziedzinie, pełniąc funkcję profesora oraz dziekana Wydziału Geologii AGH.
Przypisy
- Sylwetka Stanisława Skoczylasa na stronie Biblioteki Sejmowej – Parlamentarzyści RP. [dostęp 01.01.2013 r.]
- a b Mieczysław Paszkiewicz i Stanisław Tadeusz Sroka: Skoczylas Stanisław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 38: Skimborowicz Hipolit – Skowroński Ignacy. Warszawa – Kraków: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, 1998, s. 213–214. ISBN 83-86301-55-4.
- Na nowej placówce Nowości Illustrowane 1919 nr 22 s.6
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Jan Wojciech Zabłocki | Kazimierz Sochaniewicz | Aleksandra Cieślikowa | Lena Küchler-Silberman | Teofil Katra | Władysław Ptak | Stefan Barbacki | Adam Gadomski (geograf) | Józef Jagielski (nauczyciel) | Sebastian Krupka | Andrzej Kordecki | Stanisław Fischer | Mikołaj Mleczko z Wieliczki | Michał Major | Andrzej Pułło | Giza FrenkelOceń: Stanisław Skoczylas