Mikołaj Mleczko, postać o istotnym znaczeniu w historii medycyny, urodził się w Wieliczce około 1490 roku. Jako profesor medycyny odniósł znaczące sukcesy, a jego kariera zawodowa obejmowała m.in. funkcję rektora Akademii Krakowskiej. Zmarł 8 lipca 1559 roku w Krakowie.
Mikołaj Mleczko był także kanonikiem pułtuskim i scholastykiem kieleckim, co świadczy o jego wszechstronnej działalności w różnych dziedzinach życia społecznego i edukacyjnego. Jego wkład w rozwój medycyny oraz wpływ na edukację pozostają nieocenione.
Życiorys
W 1503 roku Mikołaj Mleczko z Wieliczki rozpoczął swoją edukację, zapisując się do Akademii Krakowskiej jako syn Wojciecha. W okresie studiów, od 1505 roku, jego mentorem i opiekunem stał się Maciej z Miechowa, który zajmował się wsparciem ubogiej młodzieży. Do 1514 roku pełnił różne funkcje, w tym pisarza sądu rektorskiego oraz kleryka diecezji krakowskiej, a także notariusza publicznego, z czasem stając się zaufanym powiernikiem swojego protektora. Mleczko korzystał z gościny i pomocy materialnej Miechowity, co umożliwiło mu odbycie studiów filozoficznych w latach 1503–1513, które zakończyły się uzyskaniem stopnia bakalaureatu w 1508 oraz tytułu mistrza sztuk wyzwolonych w 1513 roku.
W jesieni 1514 roku poświęcił się medycynie; dzięki wysłaniu przez Miechowitę na koszt własny, już 28 września 1515 roku rozpoczął pracę na pomocniczej katedrze medycyny na uniwersytecie bolońskim, a 13 sierpnia 1516 roku obronił doktorat z medycyny. Po powrocie do Krakowa w 1517 roku, wiosną 1518 uzyskał oficjalną zgodę Uniwersytetu na nostryfikację swojego dyplomu. W latach 1523–1535 pełnił funkcję dziekana Wydziału Lekarskiego. W 1539 roku zdecydował się zrezygnować z kanonii pułtuskiej, za co otrzymał w zamian scholasterię kielecką.
W 1533 roku Mikołaj Mleczko po raz pierwszy został powołany na urząd rektora. Powrócił na to stanowisko po 10-letniej przerwie, piastując je w latach 1542-1543. Jako rektor okazał się być żarliwym obrońcą statutów uniwersyteckich, ostro przeciwstawiając się zwyczajowi noszenia świeckich ubiorów. Mimo wysokiego autorytetu oraz piastowanych godności, nie uniknął brutalnych represji ze strony biskupa krakowskiego Andrzeja Zebrzydowskiego, który nałożył na niego karę za odmowę wydania spadku po zmarłym profesorze teologii, Feliksie z Kazimierza. W dniu 11 czerwca 1554 roku Mleczko został uwięziony na zlecenie Zebrzydowskiego, gdzie próbowano wymusić na nim zwrot zdeponowanej sumy 11 000 zł polskich.
Udało mu się odzyskać wolność po dwóch dniach, głównie dzięki interwencji kapituły krakowskiej. Oparł się on żądaniom biskupa, dążącego do przejęcia całego majątku, i doprowadził do sprawiedliwego podziału masy spadkowej Feliksa z Kazimierza pomiędzy klasztor Dominikanów, Kolegium Większe i katedrę na Wawelu. Po ustąpieniu z urzędu rektora w 1543 roku, jego aktywność w życiu akademickim została znacznie ograniczona, jednak do końca życia cieszył się opinią wybitnego medyka. Przed swoją śmiercią zapisał 6 tomów z własnej biblioteki na rzecz katedry medycyny oraz dwa puchary dla Kolegium Większego.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Stanisław Fischer | Andrzej Kordecki | Stanisław Skoczylas | Jan Wojciech Zabłocki | Kazimierz Sochaniewicz | Aleksandra Cieślikowa | Lena Küchler-Silberman | Teofil Katra | Władysław Ptak | Stefan Barbacki | Michał Major | Andrzej Pułło | Giza Frenkel | Sebastian Krupka | Józef Jagielski (nauczyciel) | Adam Gadomski (geograf)Oceń: Mikołaj Mleczko z Wieliczki