Władysław Skoczylas

Kultura i sztuka

Władysław Skoczylas, urodzony 4 kwietnia 1883 roku w Wieliczce, to postać, która na stałe wpisała się w historię polskiej sztuki. Jego dorobek artystyczny obejmuje nie tylko malarstwo, ale także grafikę oraz rzeźbę, co czyni go prawdziwym wszechstronnym twórcą.

Skoczylas zmarł 8 kwietnia 1934 roku w Warszawie, pozostawiając po sobie znaczący ślad w polskiej kulturze. Kunszt Skoczylasa przyczynił się do powstania polskiej szkoły drzeworytu, co jest świadectwem jego nowatorskiego podejścia do sztuki i technik artystycznych.

Życiorys

Władysław Skoczylas, artysta o znaczącym wkładzie w polską sztukę, przyszedł na świat w rodzinie, której tradycje były związane z kopalnią soli w Wieliczce. W swoim wczesnym życiu uczył się w gimnazjum w Bochni, gdzie kształtował swoje artystyczne zdolności. Swoją dalszą edukację kontynuował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, gdzie miał zaszczyt uczyć się malarstwa pod okiem znakomitych artystów, takich jak Teodor Axentowicz oraz Leon Wyczółkowski, a także rzeźby w pracowni Konstantego Laszczki.

W latach 1910–1913 przebywał we Francji, gdzie kształcił się w zakresie rzeźby u Antoine’a Bourdelle’a oraz w dziedzinie grafiki i drzeworytu w Hochschule für Grafik und Buchkunst w Lipsku (1913). W 1908 roku rozpoczął pracę jako nauczyciel rysunku w Zakopiańskiej Szkole Przemysłu Drzewnego. W 1922 roku objął katedrę grafiki w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych, a w latach 1929–1930 pełnił funkcję jej dyrektora.

W roku 1914 zdobył nagrodę w kategorii drzeworytu na II Konkursie im. Henryka Grohmana. Cztery lata później stał się docentem grafiki i rysunku na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1928 roku na olimpijskim konkursie sztuki i literatury zorganizowanym w Amsterdamie, został uhonorowany brązowym medalem za cykl akwarel, w którym zawarł takie dzieła jak: Łucznik II (stojący), Łucznik II (klęczący), Jeleń świętego Huberta oraz Diana. Ponadto, Władysław Skoczylas był współzałożycielem kilku ugrupowań artystycznych, w tym Stowarzyszenia Artystów Polskich „Rytm” w 1922 roku oraz Stowarzyszenia Polskich Artystów Grafików „Ryt” w 1925 roku, a także Instytutu Propagandy Sztuki.

W okresie międzywojennym jego prace miały swoje miejsce w publikacjach m.in. w „Tęczy”, wydawanej w Poznaniu. Artysta wyróżniał się charakterystycznym stylem, znanym jako „grzebyk” Skoczylasa, polegającym na zgrupowaniu czarnego z białym, co rytmizowało jego kompozycje. Zbiory prac tego wybitnego artysty, liczące ponad 400 drzeworytów, akwarel oraz rysunków, można podziwiać w Muzeum Żup Krakowskich w Wieliczce.

Na zakończenie swojego żywota, Władysław Skoczylas został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (aleja zasłużonych-1-15). Nagrobek artysty zaprojektowali Oskar Hansen oraz Elżbieta i Emil Cieślarowie.

Odznaczenia

Władysław Skoczylas, wielki artysta i twórca, był osobą, która zdobyła wiele odznaczeń za swoje zasługi. Oto niektóre z nich:

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (przyznany pośmiertnie, 10 kwietnia 1934),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (27 listopada 1929).

Wybrane dzieła

W twórczości Władysława Skoczylasa znajdziemy wiele interesujących dzieł, które w różny sposób wyrażają kulturę i tradycję regionu góralskiego. Oto niektóre z nich:

  • Profil górala, 1911, suchoryt – I nagroda na 1. Konkursie Graficznym im. Henryka Grohmana w Zakopanem,
  • Kościół dominikanów we Lwowie, 1912, akwaforta,
  • Dworzyszcze, 1916,
  • Pochód zbójników, 1916, drzeworyt,
  • Teka zbójnicka, 1920, zbiór drzeworytów,
  • Głowa starego górala,
  • Pochód zbójników, 1916,
  • Janosik, 14 × 22 cm,
  • Teka podhalańska, 1921, zbiór drzeworytów,
  • Walka ze smokiem,
  • Zaloty, 18,5 × 26,5 cm,
  • Sztuka,
  • Owocobranie, 1925, akwarela.

Każde z tych dzieł odzwierciedla mistrzostwo Skoczylasa w technikach graficznych oraz jego głębokie związki z kulturą podhalańską.

Upamiętnienie

Władysław Skoczylas to postać, która pozostawiła trwały ślad w polskiej kulturze. Jest patronem ulic znajdujących się w takich miastach jak Bochnię, Kraków, Częstochowa, Wrocław, a także od 1957 roku w Warszawie. Jego dziedzictwo jest szczególnie widoczne w stolicy, gdzie na frontowej ścianie budynku usytuowanego przy ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37, gdzie artysta przez długi czas prowadził swoją pracownię, znajduje się pamiątkowa tablica, upamiętniająca jego dokonania.

Oceń: Władysław Skoczylas

★★★★★
Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:10