Zygmunt Kawecki to postać o niezwykłym dorobku, który miał znaczący wpływ na polską inżynierię i edukację techniczną. Urodził się 11 kwietnia 1919 roku w Wieliczce, a swoje życie zakończył 10 listopada 2003 roku. Jako inżynier, Kawecki zdobył uznanie dzięki swojej długoletniej działalności naukowej.
Był profesorem Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, uczelni, która odegrała kluczową rolę w kształceniu przyszłych pokoleń inżynierów w Polsce. Jako dyrektor Instytutu Maszyn Górniczych, Przeróbczych i Automatyki, pełnił istotną rolę w badaniach i innowacjach związanych z nowoczesnymi technologiami w branży górniczej.
Warto również podkreślić, że w czasie II wojny światowej, Zygmunt Kawecki był aktywnym żołnierzem Armii Krajowej, co świadczy o jego patriotyzmie i zaangażowaniu w walkę o niepodległość Polski. Jego życie to przykład połączenia pasji naukowej z odpowiedzialnością społeczną.
Życiorys
Zygmunt Kawecki był osobą wyjątkową, która wywodziła się z rodziny o bogatych tradycjach górniczych. Jego ojciec, Franciszek, absolwent Akademii Górniczej w Loeben, pełnił funkcję kierownika warzelni w kopalni soli w Wieliczce. Po zakończeniu nauki w gimnazjum im. Jana Matejki w Wieliczce, Zygmunt odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Saperów z siedzibą w Modlinie. W czasie kampanii wrześniowej, piastując stopień plutonowego-podchorążego, otrzymał mobilizacyjny przydział do batalionu saperów stacjonującego w Przemyślu. 4 września 1939 roku doznał poważnych ran podczas bombardowania pociągu w Trzcianie, niedaleko Rzeszowa.
W trakcie okupacji niemieckiej związał się z Związkiem Walki Zbrojnej oraz Armią Krajową, przyjmując pseudonim „Mars”. Do 1943 roku dowodził plutonem w Wieliczce, a później objął dowództwo miejscowego plutonu Kedywu. Z dniem marca 1944 roku został inspektorem dywersyjnym Kedywu w obwodzie miechowskim. Uczestniczył w wielu akcjach dywersyjnych, w tym w nieudanej próbie zniszczenia pociągu, którym podróżował Hans Frank, w nocy z 29 na 30 stycznia 1944 roku, oraz w wysadzeniu pociągu ewakuacyjnego w pobliżu Kasy Wielkiej. Współpracując z Samodzielnym batalionem partyzanckim „Skała”, brał udział w niezliczonych starciach. Wojna zakończyła się dla niego w stopniu podporucznika, a jego męstwo zostało uhonorowane licznymi odznaczeniami, w tym Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari oraz dwukrotnie Krzyżem Walecznych.
Po wojnie Zygmunt Kawecki podjął studia na Akademii Górniczo-Hutniczej. Współpracował z tak wybitnymi profesorami, jak Ludger Szklarski oraz Mieczysław Jeżewski, przy opracowaniu defektoskopu magnetycznego do analizy lin stalowych, który znalazł późniejsze zastosowanie w badaniach trwałości lin nośnych kolei linowej na Kasprowy Wierch. Wiedza ta okazała się kluczowa w kontekście bezpieczeństwa linii w kopalniach.
W 1959 roku obronił pracę doktorską zatytułowaną „Zagadnienia teoretyczne i praktyczne związane z elektromagnetyczną defektoskopią lin stalowych”. Habilitował się w 1961 roku na bazie pracy dotyczącej poprawy efektywności transportu szybowego kopalń. Razem z profesorem Juliusem Stachurskim stworzył pionierską publikację zatytułowaną „Defektoskopia magnetyczna lin stalowych”, przetłumaczoną na rosyjski oraz angielski. Dwukrotnie pełnił funkcję prodziekana na Wydziale Maszyn Górniczych i Hutniczych AGH, a w 1967 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego. Pięć lat później objął stanowisko dyrektora Instytutu Maszyn Górniczych, Przeróbczych i Automatyki, w którym pracował do 1982 roku.
W 1974 roku Zygmunt Kawecki został profesorem zwyczajnym. W swoim dorobku miał 43 patenty, 193 publikacje oraz wiele innych opracowań. Należał do Sekcji Mechanizacji Górnictwa w ramach Polskiej Akademii Nauk. W 1993 roku otrzymał honorowy doktorat Akademii Górniczo-Hutniczej. Był również częścią Komitetu Naukowo-Programowego „Zeszytów Naukowo-Technicznych Katedry Transportu Linowego AGH”. W latach 1995–2001 pełnił rolę prezesa Konwentu Seniorów AGH. Otrzymał liczne odznaczenia, w tym Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Kawalerski, Oficerski i Komandorski oraz Gwiazdę do Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski, a także Medal Komisji Edukacji Narodowej.
Oceń: Zygmunt Kawecki (inżynier)